ژانر تاریخی یکی از جذابترین و البته سختترین ژانرها در سینما و تلویزیون است. تاریخ کشورمان هم آنقدر سوژه و قصه جذاب و بکر دارد که کارگردانان ایرانی را بارها وسوسه کرده تا سراغ آنها بروند. در این میان برخی از کارگردانان سالها عمر خود را صرف ساخت سریال های تاریخی ایرانی کردهاند. ما در ادامه درباره بهترین سریالهای تاریخی تلوزیون ایران که بعد از انقلاب ساخته و پخش شده اند صحبت کرده ایم.
برترین سریال های تاریخی ایرانی
در ادامه به معرفی ماندگارترین سریال های تاریخی ایرانی تلویزیون میپردازیم.
سریال تاریخی سربداران
سال پخش: 1362
کارگردان: محمدعلی نجفی
بازیگران: امین تارخ، سوسن تسلیمی، علی نصیریان و محمدعلی کشاورز
کدام دوره تاریخی را روایت میکند: وقایع سالهای 1310 تا 1337
سربداران یکی از ماندگارترین سریال های تاریخی تلوزیون ایران و ساخته مرحوم علی حاتمی است. این سریال مربوط به دوران قیام سربداران خراسانی به رهبری شیخ حسن جوری در مقابل مغولها است و جزو اولین سریالهای فاخری است که پس از انقلاب در تلویزیون ایران ساخته شده است.
سربداران نام فیلمنامهای بوده که محمود دولت آبادی قبل از انقلاب برای تلویزیون ایران نوشته، اما بنا به دلایل مختلف اجازه ساخت پیدا نکرده و بعد از انقلاب و تغییر ساختار سیاسی، فیلمنامهای از فیلمنامهنویسی دیگر با همین نام سربداران توسط محمدعلی نجفی اجازه ساخت گرفته است.
با توجه به وضعیت سیاسی و فرهنگی آن زمان، بخش قابل توجهی از بازی سوسن تسلیمی به عنوان نقش اصلی سریال حذف شده است. کارگردان «سربداران» میگوید: ما با ساخت سربداران برای اولین بار به مردم طراحی گریم، طراحی دکور و طراحی لباس را در سطح استاندارد سینما نشان دادیم، چیزهایی که قبل از آن بسیار نازل و بیکیفیت اجرا میشد. بازیگران درجه یک، دکور و گریم فوق العاده و کارگردانی عالی محمدعلی نجفی همه و همه این سریال را به یکی از بهترین سریال های تاریخی تلوزیون ایران تبدیل کرده است.
سریال هزاردستان
سال پخش: 1367
کارگردان: علی حاتمی
بازیگران: جمشید مشایخی، علی نصیریان، عزت الله انتظامی و محمدعلی کشاورز
به کدام دوره تاریخی میپردازد: اواخر حکومت احمدشاه قاجار و آغاز سلطنت رضاخان و همچنین اواخر حکومت رضاشاه و روی کار آمدن پسرش محمدرضا شاه پهلوی
این سریال قصه فردی به نام رضا خوشنویس (تفنگچی) است که تفنگچی مخصوص یکی از شاهزادههای قاجار بوده است. با مرور زندگی پرفراز و نشیب او، اتفاقات تاریخی روایت میشود. فیلم از جایی آغاز میشود که رضا به همراه همسرش در مشهد زندگی آرامی دارد و به شغل خوشنویسی مشغول است، تا اینکه مفتش شش انگشتی وارد میشود و او را برای اعتراف به جرمی نکرده مجبور میکند. از اینجا به بعد است که ماجرای زندگی رضا پیش چشم مخاطب قرار میگیرد.
این سریال نه تنها یکی از ماندگارترین سریالهای ایرانی، بلکه بهترین سریال کارنامه مرحوم علی حاتمی نیز محسوب میشود. نکته جالب این است که به واسطه ساخت دکور این سریال، علی حاتمی و تیم سازنده اثری جاویدان به نام شهرک سینمایی غزالی خلق کردند تا بعد از آنها بسیاری از هنرمندان با استفاده از این شهرک، وقایع تاریخی اواخر قرن دوازدهم و اوایل قرن سیزدهم هجری شمسی را نقل کنند.
در این اثر وقایع تاریخی با تخیلات و هنر نویسنده تلفیق شده و داستانی با الهام از سرنوشت شخصیتهای مهم دو دوره تاریخی روایت شده است. «هزاردستان» جزو معدود مجموعههای تاریخی است که نزدیک به یازده ساعت آن کاملا سانسور شده و حتی به گفته خود علی حاتمی بخش زیادی از فیلمنامه این سریال بنا به دستور حذف و یا تغییر داده شده است. این سریال به یکی از پر بیننده ترین سریال های تاریخی تلوزیون بعد از انقلاب تبدیل شد.
سریال امیرکبیر
سال پخش: 1364
کارگردان: سعید نیکپور
بازیگران: سعید نیکپور، فخری خوروش، محمد مطیع و ایرج راد
به کدام دوره تاریخی میپردازد: مربوط به دوره سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و صدارت میرزا محمدتقیخان فراهانی
این مجموعه به جزئیات زندگی و اتفاقات سیاسی تاریخی زمان صدارت امیرکبیر میپردازد. تاکنون چندین کارگردان سراغ ساخت زندگی و صدارت امیرکبیر رفتهاند، اما «امیرکبیر» سعید نیکپور بهترین و محبوبترینِ آنهاست. همچنین جزو معدود مجموعههایی است که نام سریالهای تاریخی ایرانی از نام شخصیت اصلی گرفته شده است.
در این سریال خود سعید نیکپور در نقش امیرکبیر بسیار خیرهکننده بازی کرده است. علاوه بر سعید نیکپور، محمدصادقی در سریال «سالهای مشروطه» و داریوش ارجمند در فیلم «ناصرالدین شاه آکتور سینما» هم از به یادماندنیترین امیرکبیرهای سینما و تلویزیون ایران هستند. سعید نیکپور درباره نقش امیرکبیر در گفتگویی گفته است:
تصمیم گرفته بودم نقش امیرکبیر را به مرحوم محمدعلی فردین بدهم و اجازه کار او را نیز از تلویزیون گرفته بودم. اما فردین این نقش را نپذیرفت و گفت اجازه بدهید من برای مردم همان فردین باقی بمانم. از طرفی هم ما نزدیک به دو ماه بود که تصویربرداری را شروع کرده بودیم، اما بازیگر نقش امیرکبیر مشخص نبود. در نتیجه ناچارا خودم آن را ایفا کردم.
سریال تاریخی مذهبی امام علی (ع)
سال پخش: 1375
کارگردان: داوود میرباقری
بازیگران: داریوش ارجمند، مهدی فتحی، بهزاد فراهانی و محمدرضا شریفینیا
به کدام دوره تاریخی میپردازد: از اواخر دوره خلافت عثمان بن عفان تا سالهای انتهایی حکومت امام اول شیعیان مولا علی (ع)
این سریال به وقایع تاریخی و منش و سبک زندگی و حکومت امام علی (ع) میپردازد و با شهادت ایشان به پایان میرسد. سریال امام علی (ع) یکی از اولین سریال های تاریخی مذهبی ایرانی رسانه ملی است.
نقش ابن ملجم مرادی که یکی از منفورترین شخصیتهای تاریخ به شمار میرود، توسط کریم اکبری مبارکه در این مجموعه بسیار خارقالعاده ایفا شده است. جالب است که داوود میرباقری برای این نقش بازیگری پیدا نمیکرده، تا اینکه اکبری مبارکه را در ورودی سازمان صدا و سیما میبیند و به او میگوید «ریشهایت را نزن که نقشی مهم برای تو در مجموعه جدیدم دارم»!
سریال کیف انگلیسی
سال پخش: 1379
کارگردان: ضیاالدین دری
بازیگران: علی مصفا، لیلا حاتمی، محمدرضا شریفینیا و فرهاد اصلانی
به کدام دوره تاریخی میپردازد: وقایع سیاسی مختلف دهه 1320 در ایران
کیف انگلیسی نیز به کارگردانی ضاالدین دری یکی دیگر از بهترین سریال های تاریخی تلوزیون محسوب می شود. ماجرای روزنامهنگاری به نام منصور ادیبان است که در فرنگ تحصیل کرده است و سودای ورود به دنیای سیاست و نمایندگی مجلس را در سر دارد، اما در انتخابات شکست میخورد. در دوره بعد با حمایت زنی به نام مستانه موفق به پیروزی در انتخابات مجلس میشود و ارتباطش با مستانه شکل میگیرد.
سخن پایانی
سریال های تاریخی ایرانی تلوزیون از سریال های پر از قصه همواره از پرطرفدار ترین سریال های تاریخ تلوزیون ایران بوده است. ما در این مطلب از وبلاگ به بررسی 5 سریال برتر تاریخ نلوزیون ایران که بعد از انقلاب ضبط و پخش شدند پرداختیم. شما کدام یک از سریال های تاریخی معرفی شده را به یاد دارید؟ کدام یک از سریال های معرفی شده را بیشتر می پسندید؟ نظرات ود را با ما به اشتراک بگذارید.